Blog

Jak pokazują badania, stres może być jedna z przyczyn przybierania na wadze. Dlatego tak ważne jest nauczyć się radzić sobie z nim inaczej niż jedzeniem. Zajadanie stresu to jeden z powodów niepowodzeń na drodze do zadbania o zdrowie i smukłą sylwetkę u kobiet. I choć stresu nie da się całkowicie wyeliminować, można nauczyć się nie zarządzać.

Zacznijmy od tego czym jest stres i czy jest tak straszny jak się o nim mówi.

Stres jest naturalną reakcją organizmu na jakieś wydarzenie lub emocje mobilizujące do działania. Sam w sobie nie jest ani dobry, ani zły. Może np. pomagać w rozwoju zawodowym osobistym, motywować do aktywności, ułatwić pokonywanie zadań i wyzwań. Nasz organizmy jest maksymalnie skupiony i gotowy do działania. Taka mobilizacja jest potrzebna, gorzej jeśli trwa zbyt długo. Wtedy nasz organizm nie funkcjonuje prawidłowo. A napięcie, które powstaje próbujemy rozładować np. jedzeniem. A zajadanie stresu może stać się naszym nawykiem.

Co nas stresuje?

Pierwsza kategoria to takie nasze codzienny utrapienia: złościmy się na kogoś lub na coś, boimy się czegoś, mamy nadmiar obowiązków, duża odpowiedzialność w pracy czy w rodzinie lub odwrotnie brak znaczących zadań lub wyzwań. 

Z drugiej strony mamy też duże zmiany, czy to zmiana pracy zmiana miejsca zamieszkania, rozwód, śmierć kogoś bliskiego, utrata pracy, narodziny dziecka, ślub, duże wydarzenia które powodują nasz nasz niepewność i stres

Reakcję stresową uruchamia też nasza wyobraźnia, to co dzieje się w naszej głowie: nasze lęki, nasze obawy, że stanie się coś złego, że sobie nie poradzimy z czymś. I mimo, że to są tylko nasze myśli nasze organizm reaguje tak jakby to była prawdziwa sytuacja, bo mózg nie odróżnia prawdziwego zagrożenia od takiego które po prostu sobie wyobrażasz. To ma duże znaczenie w kontekście radzenia sobie ze stresem, ale o tym w dalszej części artykułu.

Reakcję stresową może również uruchomić nasza wyobraźnia, to co dzieje się w naszej głowie, nasze lęki, obawy…

A co dzieje się w naszym organizmie podczas stresu. Dlaczego zajadamy stres?

Aktywowany jest współczulny układ nerwowy. Wzrasta nam poziom cukru i hormonów stresu, takich jak adrenalina, noradrenalina i kortyzol. Szybciej bije serce, podnosi się ciśnienie krwi, przyspiesza oddech, dzięki czemu do komórek dociera więcej tlenu. Z drugiej strony inne funkcje życiowe, jak trawienie, schodzą na dalszy plan by nie przeszkadzać w walce z zagrożeniem. Nasz organizm jest gotowy do działania.

Przy długotrwałym lub zbyt dużym stresie mózg może stwierdzić, że niebezpieczeństwo jest zbyt duże i nie ma szans na wyjście z sytuacji. Wtedy pojawia się uczucie omdlenia zmęczenie, zawroty głowy, osłabienie mięśni, kłopoty z żołądkiem. W takich sytuacjach możemy chcieć rozładować napięcie i pocieszyć się jedzeniem, zjadamy wtedy więcej cukru i tłustych potraw. Po prostu zajadamy stres lub sięgamy po alkohol i używki. Inną reakcję może być też od izolowanie się i ograniczenie kontaktów społecznych.

Objawy stresu

Objawy mogą być bardzo różne, z jednej strony fizyczne, takie jak napięcie mięśniowe zwłaszcza szczęki i szyi czy barków, napięcie twarzy. Poczucie zmęczenia, nawet od razu po przebudzeniu, wyczerpanie, zmęczenie, bóle głowy, plecy, brzucha, częste infekcję, otyłość i cukrzyca, choroby układu pokarmowego jak wrzody, jelito drażliwe. Są też emocjonalne objawy stresu, takie jak rozdrażnienie, irytacja, zły humor, przygnębienie, trudności z koncentracją, pamięcią, negatywne myśli, niepokój, lęk, samotność. Objawy te mogą powodować, że będziemy tym częściej sięgać po słodycze powodując zajadanie stresu.. Są też objawy behawioralne jak kłopoty z zasypianiem czy bezsenność albo w drugą stronę zbyt długi sen, trudności z odprężeniem się, izolowanie się, rezygnacja z odpoczynku, kompulsywne jedzenie, nadużywanie tłuszczu i cukru, impulsywność.

Jak przestać zajadać stres?

Zajadanie stresu to poważny problem, który często prowadzi do nadwagi i otyłości, sprawia, że nasze wysiłki w kierunku zdrowego stylu życia idą na marne. Stresu nie da się wyeliminować całkowicie. To co możemy zrobić to zmniejszyć ilość stresu i nauczyć się lepiej sobie z nim radzić.

Co możemy zrobić w momencie pojawienia się sytuacji stresowej:

• zapanowanie nad oddechem: spowolnienie
• uwolnienie napięcia np. poprzez zaciskanie i otwieranie dłoni
• zmiana miejsca, otoczenia
• relaksująca muzyka
• skierowanie uwagi w inną stronę(możesz po patrzeć przez okno, na jakiś obraz, pomyśleć o czymś miłym).

Jak lepiej radzić sobie ze stresem:

• nauczy się technik medytacji, uważności czy technik oddechowych
• wykonuj ćwiczenia relaksujące rozciągające, które pomogą zlikwidować napięcia w ciele takie jak yoga, pilates
• codzienna aktywność fizyczna poprawia funkcjonowanie organizmu a tym samym lepsze radzenie sobie ze stresem
• zadbaj o sen
• nauka asertywności: naucz się nie brać na siebie zbyt wiele, odmawiać dzięki temu unikniesz wzięcia na siebie zbyt wielu obowiązków
• warto też zrobić sobie listę rzeczy które nas stresują dzięki temu być może uzyskamy szanse na uniknięcie stresu lub przygotowanie się do tej sytuacji by zmniejszyć ten stres
• kolejnym krokiem to zadbanie odpoczynek i zarządzanie czasem
• Zadbaj też o pozytywne nastawienie, bo twoje myśli również również w pływają na poziom stresu
• Zadbaj o relacje z rodziną z przyjaciółmi znajomymi
• Zadbaj o zdrową dietę

Ciekawostka: twoja odporność na stres znacznie wzrasta jeśli jesteś aktywny co najmniej 0,5 h dziennie, ponieważ organizm nie zacznie się regenerować dopóki nie od reaguje stresu a najlepszym na to sposobem jest ruch.

Problem czy wyzwanie?

Inną ważną rzeczą jest to jak reagujemy na trudne sytuacje, co o nich myślimy, czy traktujemy je jak problem czy wyzwanie. Co sądzimy o sobie czy uważam że poradzę sobie z tą sytuacją czy dam radę czy że ona mnie przerasta. Już samo podejście do tego zmienia nasz poziom stresu. To nasza ocena sytuacji wpływa na poziom naszego stresu. Osoby postrzegające wydarzenia jako wyzwania, a siebie jako zdolnych do poradzenia sobie odczuwają mniejszy poziom stresu.

Pomiędzy bodźcem i reakcją jest przestrzeń: w tej przestrzeni leży wolność i moc wyboru naszej odpowiedzi.

Viktor Frankl

O tym jak pokonać niewspierające myśli pisałam w tym artykule: Co Cię blokuje? Jak pokonać niewspierające myśli?

Podsumowanie

Stres jest naturalną reakcją organizmu, dlatego nie da się go całkowicie wyeliminować. To co możemy zrobić by nie zajadać stresu to nauczyć się nim dobrze zarządzać. Zarówno wtedy, gdy wystąpi sytuacja stresowa jak i przygotowując się na nią i odreagowując. Zaczynając od pracy z naszą głową by traktować trudne sytuacje jak wyzwania, a nie problemy.